เคยจนแทบไม่มีจะกิน เคยคิดฆ่าตัวตาย แต่เพราะคำดูถูกทำให้จากคนท้อแท้กลับฮึดสู้ลุยธุรกิจร้านต้มเลือดหมูใบยาจนวันนี้ธุรกิจเติบโตขยายเป็นแฟรนไชส์สร้างกำไรทุกเดือน…หากใครที่กำลังหมดหวัง เหนื่อยกับสิ่งที่ทำ ท้อกับคำดูถูกของคนรอบข้าง เรื่องราวของคุณวรวุฒิ ธรรมพิทักษ์ไทย หรือ ฮุย นอกจากจะเป็นแรงบันดาลใจให้กับเพื่อนๆ ได้แล้ว วิธีคิด และวิธีบริหารธุรกิจร้าน อ้วนต้มเลือดหมูใบยา ของเขายังเป็นตัวอย่างให้เพื่อนๆ นำไปปรับใช้ได้อีกด้วย ไปติดตามเรื่องราวดีๆ จากบทสัมภาษณ์เจ้าของแฟรนไชส์ อ้วนเลือดหมูใบยา วัย 35 ปีท่านนี้กันเลย
ก่อนสำเร็จชีวิตลำบากจนเกือบคิดฆ่าตัวตาย
ฮุยเกิดและโตมาพร้อมๆ กับต้มเลือดหมูใบยาก็ว่าได้ เพราะคุณพ่อคุณแม่ใช้ระกระบะเปิดเป็นร้านขายต้มเลือดหมู ฮุยติดรถไปด้วยทุกที่ แต่เมื่อโตมาด้วยปัญหาถูกไล่ที่ต้องหาที่ขายใหม่ทำให้ขายได้ไม่ดีอย่างเดิม ฮุยเห็นคุณพ่อคุณแม่ต้องเหนื่อยทุกวันจึงตัดสินใจออกไปหางานทำเพื่อหวังจะช่วยแบ่งเบาภาระครอบครัว ซึ่งฮุยบอกว่า เป็นช่วงชีวิตที่ยากลำบากสุดๆ ท้อจนเกือบคิดฆ่าตัวตาย
“ตอนนั้นจำได้ว่า ทำงานแบบไม่เลือกเลย มีงานอะไรให้ทำเอาหมด ทำงานในห้างฯ เป็นเด็กติดรถทัวร์ เด็กส่งหนังสือพิมพ์เป็นช่วงที่ชีวิตเหนื่อยมาก ในวันที่ลำบากสุดๆ คือไม่มีเงินติดตัวเลย ข้าวไม่มีกิน ห้องที่เช่าก็โดนตัดน้ำตัดไฟเพราะค้างค่าเช้าเขา แต่ก็แอบเขาอยู่ เพื่อนไม่มี คือไม่มีอะไรเลย ทำให้เราท้อกับชีวิตมากจนคิดฆ่าตัวตาย แต่จู่ๆ ก็คิดขึ้นมาว่า ถ้าเราตายตอนนี้แมร่งก็ตายแบบคนกระจอก มันเปลี่ยนความคิดไปเลย จากที่ท้อชีวิตกลายเป็นบอกกับตัวเองว่า จากนี้ไปถ้าตายแล้วค่อยยอมแพ้ แต่ถ้ายังไม่ตายจะไม่ยอมแพ้จะสู้ไม่ถอย พอบอกกับตัวเองจบ มีอะไรติดตัวที่พอขายได้ผมขายหมดเป็นเงินกลับไปบ้านความตั้งใจตอนนั้นคือ จะกลับไปหาที่ลุยทำร้านต้มเลือดหมูกับพ่อแม่ใหม่อีกครั้ง”
เจอคำดูถูกจุดไฟฮึดทำชีวิตเปลี่ยน
เมื่อตัดสินใจไม่ยอมแพ้ชีวิตกลับมาช่วยคุณพ่อคุณแม่ลุยร้านต้มเลือดหมูใหม่อีกครั้ง กิจการกำลังไปได้ด้วยดีก็เกิดจุดเปลี่ยนที่มีผลทำให้จากร้านเล็กๆ กลายเป็นแฟรนไชส์ ณ ปัจจุบันนี้
“ตอนที่กลับมาช่วยพ่อแม่ทำร้านต่อ ตอนแรกเราขายต้มเลือดหมู ตือฮวน ก๋วยจั๊บ แต่ผมมองเห็นศักยภาพที่เรามีอยู่ว่ามันสามารถพัฒนาได้อีก ก็มีการปรับปรุงสูตร เพิ่มเมนูใหม่ๆ เข้ามา แต่ก็ไม่ง่ายนะเพราะความคิดผมกับพ่อไม่ตรงกัน ทั้งเรื่องการปรับสูตร เรื่องเพิ่มเมนู ผมโดนด่าทุกวัน แต่ผมมั่นใจในสิ่งที่ทำและมองเห็นภาพว่าจะออกมาเป็นอย่างไรอดทนทำตั้งใจเอาผลงานพิสูจน์ให้พ่อแม่เห็น พอเริ่มมีลูกค้าเพิ่มขึ้น เมนูที่เพิ่มเข้ามาขายดีพ่อแม่ก็เริ่มไว้ใจปล่อยให้ผมจัดการร้านเต็มที่”
“แต่จุดเปลี่ยนสำคัญมันมาจากคำดูถูกของเพื่อน มันว่าผมสานต่อจากพ่อแม่ไม่ได้เริ่มจากศูนย์ก็ไม่เห็นจะยากอะไร เราก็เฮ้ย! มันไม่ได้ง่ายอย่างที่เมริงคิดนะ กว่าเราจะทำให้พ่อแม่ยอมรับ กว่าจะคิดสูตรเมนูใหม่ๆ ทำให้ลูกค้ายอมรับมันไม่ง่ายเลย ตอนนั้นเลยเกิดแรงฮึดจะลบคำดูถูกให้เพื่อนมันเห็น ผมตัดสินใจไปเปิดสาขา 2 แล้วมาเริ่มลุยสาขา 2 ตัวเองคราวนี้ทำจากศูนย์จริงๆ ใช้ทุนตัวเองล้วนๆ”
กล้าถอยเมื่อรู้ว่าไม่ไหวแต่ไม่ใช่ยอมแพ้
การออกมาลุยสาขา 2 ด้วยตัวเองทำให้ฮุยได้เรียนรู้รสชาติความเหนื่อยในการทำร้านอาหารโดยที่เจ้าของร้านแทบต้องทำทุกอย่างด้วยตัวเอง
“ตอนออกมาทำร้านเองก็โดนพ่อแม่ว่านะ เขาไม่เข้าใจว่าจะขยายทำไมในเมื่อร้านก็กำลังขายดีอยู่ แต่ผมเหมือนมีปมจากคำดูถูกของเพื่อนจะต้องเอาชนะให้ได้ ออกมาทำกับลูกน้องกันอยู่สองคน ให้ลูกน้องจากสาขาแรกที่ท่าอิฐสลับมาช่วยกันคนละวัน ผมตื่นตั้งแต่ตีสี่ขายที่สาขาแรก ช่วงเย็นก็ไปขายที่สาขาสองจนถึงเที่ยงคืน ทำอยู่เกือบเดือนจนถึงจุดนึงร่างกายไม่ไหวเหนื่อยมากเพราะลงมือทำเองทุกอย่าง ยังอยากพิสูจน์ตัวเองนะ แต่ชีวิตตึงเกินไปเรารู้ตัวเลยว่าถ้าฝืนต่อร่างกายไปแน่ ประกอบกับช่วงนั้นแม่โดนรถชนพ่อขาดคนช่วยจัดการเลยปิดสาขา 2 ไป กลับมาตั้งหลักก่อนแต่ความคิดเอาชนะคำดูถูกยังอยู่ตลอด”
เรียนรู้จากประสบการณ์ ปรับแก้ จนเอาชนะคำดูถูก กิจการเติบโตกลายเป็นแฟรนไชส์ 7 สาขา ณ ปัจจุบัน
เมื่อสาขา 2 ไม่สำเร็จฮุยเรียนรู้จากความผิดพลาดที่ผ่านมาและพบว่า การจะขยายสาขาได้ระบบจัดการต้องพร้อม ไม่เช่นนั้นจะกลายเป็นภาระที่เจ้าของต้องแบกจนไม่มีเวลาพักผ่อน
“พอสาขา 2 ปิดไปไม่นานผมก็ไปเปิดใหม่ที่ประดับดาว คราวนี้เป็นตึกแถว มีการวางระบบจัดการร้านไม่บ้าทำคนเดียวแล้วแก้ไขความผิดพลาดจากครั้งก่อน ทำให้การบริหารจัดการภายในร้านดีขึ้น มีการวางตำแหน่งหน้าที่ของพนักงานเป็นแผนกๆ แต่ละแผนกทำอะไรบ้าง มีการสต็อกของไม่ต้องไปซื้อเองทุกวันเหมือนเมื่อก่อน ทำให้ร้านสาขานี้ผลตอบรับเร็วมาก มีลูกค้าเข้าต่อเนื่อง ผมก็เริ่มมองเห็นโอกาสใหม่คือ แฟรนไชส์เพราะมีคนมาถามอยากได้สูตรไปเปิดร้าน คราวนี้เริ่มคิดถึงเรื่องการทำหัวเชื้อน้ำซุป ทำแม่ซอส คือพอธุรกิจมันหมุนไปได้ เรามีเวลาร่างกายไม่หนักมาก มันก็จะมองเห็นโอกาสใหม่ๆ สมองก็จะคิดหาวิธีทำตามมา ตอนนั้นผมคิดไว้หมดเลยนะว่าจะทำยังไง พวกหัวเชื้อ พวกเครื่องใน วิธีการทำ เป็นสเต็ป หนึ่ง สอง สาม เพื่อที่จะทำแฟรนไชส์ ใช้เวลาคิดไม่นานก็เริ่มทำและเริ่มขายแฟรนไชส์ จนวันนี้เปิดแล้ว 7 สาขา เป็นของตัวเอง 3 สาขา ที่เหลือเป็นแฟรนไชส์ กำลังจะมาสาขาแฟรนไชส์ใหม่ๆ เพิ่มเร็วๆ นี้
ยิ่งโตเร็ว ยิ่งต้องรักษาคุณภาพให้ได้
เมื่อกิจการกำลังไปได้ด้วยดี แฟรนไชส์เป็นที่สนใจสิ่งหนึ่งที่ต้องระวังคือเรื่องการควบคุมคุณภาพให้ได้ตามต้นตำรับ เพราะหากสาขาคุณภาพได้ย่อมมีผลกระทบต่อแบรนด์ทั้งหมด ซึ่งฮุยเองก็เจอปัญหานี้ในช่วงแรก
“ก่อนหน้านี้ก็มีสาขาแฟรนไชส์ปิดไปบ้างครับ เพราะเขาไม่รักษามาตรฐาน เมื่อก่อนผมไม่ได้คัดเลือกคนที่จะมาซื้อแฟรนไชส์ใครอยากได้ก็ขายให้ แฟรนไชส์ซีบางคนจะเอาแต่ของถูกอย่างเดียว อย่างพวกหัวเชื้อน้ำซุป เครื่องใน ตกลงกันแต่แรกว่าต้องซื้อกับเรา อย่างอื่นไปซื้อเองได้ แต่เขาก็ไปทำน้ำซุปเอง ไปปรับสูตรเอง รสชาติก็เลยต่างกัน รสชาติไม่ได้มาตรฐาน ลูกค้าก็ไม่กลับมากินซ้ำ พอลูกค้าไม่ค่อยมียอดขายตก ก็ปิดไป หรือมีอยู่สาขาหนึ่งช่วงแรกๆ เจ้าของดูแลเองยอดขายก็ดี แต่ทำไปๆ ปล่อยให้ลูกน้องดูแลคุณภาพไม่ได้ยอดขายก็ตกพอเขามาบอกว่าไม่อยากทำต่อละผมขอเซ้งมาทำต่อ แรกๆ ที่มาได้แต่นั่งมองร้านคนอื่นขายดี ลูกค้าไม่มาร้านเราเพราะลูกค้ายังติดภาพคุณภาพเดิมที่ไม่ดีอยู่ กว่าผมจะเรียกความเชื่อมั่นจากลูกค้ากลับมาได้ก็ต้องใช้เวลานานพอสมควร แต่วันนี้จากที่เคยนั่งมองคนอื่นขายกลายเป็นเราขายดีจนแทบทำไม่ทัน ประเด็นที่อยากจะสื่อคือ รักษาคุณภาพให้ดี เพราะลูกค้าถ้าเสียไปเอาคืนมายากครับ”
วิธีควบคุณภาพเมื่อมีหลายสาขา
ยิ่งมีหลายสาขา การควบคุมคุณภาพมีโอกาสผิดพลาดได้ง่ายหากไม่มีวิธีจัดการที่เป็นระบบ ด้วยเรียนรู้จากปัญหาที่ผ่านมาทำให้ฮุยพัฒนาครัวกลาง ส่งทุกอย่างให้แฟรนไชส์ซีด้วยความมั่นใจในคุณภาพตามมาตรฐานกำหนด
“วัตถุดิบทั้งหมดส่งมาจากครัวกลางครับ ผมเซ็ตระบบครัวกลางขึ้นมายอมลงทุนกับตรงนี้มาก เพราะมันคือคุณภาพที่เราควบคุมได้แน่นอน และยังช่วยให้แฟรนไชส์ซีทำงานง่ายขึ้นด้วยครับ ของทุกอย่างผมแช่แข็งหมดแล้ว แค่เทหัวเชื้อน้ำซุปใส่หม้อ ใส่เล้ง ใส่เครื่องใน อุ่นน้ำราดหมูแดง ทอดหมูกรอบ กุนเชียง อบหมูแดง แค่นี้ก็พร้อมขายได้ทุกเมนู ผมถึงตั้งราคาแฟรนไชส์สูงหน่อยคือหนึ่งแสนบาทแต่ทุกอย่างเราสนับสนุนให้พร้อม มีระบบจัดการให้พร้อม อีกอย่างราคานี้คนที่จะมาซื้อแฟรนไชส์ต้องคิดละว่าซื้อเพื่ออะไร ผมอยากเลือกคนที่ตั้งใจลงมือทำจริงๆ จะได้ไม่เสียชื่อแบรนด์ด้วย
อย่าเอาแต่ขาย ต้องใส่ใจเรื่องต้นทุน/บัญชีด้วย
มีผู้ประกอบการจำนวนไม่น้อยที่ต้องเจอกับภาวะขายดีแต่สุดท้ายไม่เหลือกำไรนั่นเป็นเพราะขาดการเอาใจใส่เรื่องต้นทุน บัญชี ฮุยก็เกือบเป็นหนึ่งในจำนวนนั้น
“ผมลงมาลุยเองเต็มตัวได้สิบปีกว่าแล้ว ให้พ่อแม่พักละ เจ็ดปีแรกแล้วเราไม่มีความรู้ ก็ทำแบบเดิมอย่างที่พ่อแม่ทำมา ไม่เคยทำบัญชี ปัญหาคือเราคุมต้นทุนไม่ได้บางวันขายดีแต่ทำไมแทบไม่เหลือเงิน เลยหันมาให้ความสำคัญเรื่องต้นทุนกับการทำบัญชี ต้องรู้ต้นทุน รู้ว่าวันนี้ขายได้เท่าไหร่ ได้กำไรหรือขาดทุนเท่าไหร่ สำคัญมากครับ ไม่งั้นจะเหนื่อยฟรีเอา”
ลูกน้องดูแลให้เหมือนครอบครัว กินอิ่ม นอนหลับ อยู่สบาย
หนึ่งในปัญหายอดฮิตของคนทำร้านอาหารก็คือเรื่องของคนงาน หลายร้านต้องปวดหัวกับพนักงานเข้า-ออกบ่อยๆ หนักสุดบางร้านถึงขั้นต้องปิดตัวเพราะไม่มีพนักงานทำงาน หรือเจอพนักงานวางยาจนเข้าเนื้อ แต่สำหรับร้านฮุยปัญหาเรื่องพนักงานมีมารบกวนน้อยมาก
“ด้วยความที่ผมเคยเป็นลูกน้องเขามาก่อน รู้ว่าชีวิตมันลำบากยังไง พอเรามาอยู่ในฐานะนายจ้างมันเลยเข้าใจความรู้สึกลูกน้อง รู้ว่าเขาต้องการอะไร ก็ดูแลเหมือนคนในครอบครัว อย่างของในร้านลูกน้องกินได้หมด กินเท่าไหร่ก็ได้ ต้องให้เขากินให้อิ่ม แต่ต้องไม่กินทิ้งกินขว้างนะ เราต้องเมตตาคนใกล้ตัวก่อน ลูกน้องไม่สบายผมควักเงินจ่ายค่ารักษาให้เลย แล้วให้หยุดกลับไปพัก ผมบอกลูกน้องเลยนะสุขภาพสำคัญกว่าเงิน เมื่อเราให้ความสำคัญกับเขา ดูแลเขาดี เขาก็เกรงใจเราจะทำอะไรไม่ดีเขาก็นึกถึงสิ่งที่เราทำดีกับเขา ส่วนถ้าใครมันไม่ไหวจริงๆ เขาก็จะอยู่ไม่ได้เอง ออกไปเองก็เรื่องของเขา”
เป้าหมายต่อไปของอ้วนเลือดหมูใบยา
การพัฒนาที่ไม่หยุดนิ่งพร้อมๆ กับการรักษามาตรฐานคุณภาพคือสิ่งสำคัญที่จะทำให้ธุรกิจเติบโตมั่นคงได้ ถึงวันนี้จากร้านเล็กๆ ที่ผ่านอุปสรรคมาโชกโชน “อ้วนเลือดหมูใบยา” พร้อมเติบโตกับก้าวที่ใหญ่ขึ้น
“เป้าหมายอนาคตผมอยากทำให้ ‘อ้วนเลือดหมูใบยา’ เป็นที่จดจำ ให้คนรู้ว่ามากินต้มเลือดหมูต้อง ‘อ้วนเลือดหมูใบยา’ คนมากินแล้วคุณภาพ รสชาติ การบริการต่างๆ ต้องดีขึ้น ไม่ใช่เอาอะไรมาให้ลูกค้ากินก็ไม่รู้ เรื่องแฟรนไชส์ก็มีแผนพัฒนาระบบจัดการเพื่อสนับสนุนให้คนซื้อแฟรนไชส์ไปแล้วคืนทุนได้เร็ว สำเร็จไปด้วยกันไม่ใช่ปล่อยให้เขาเจ็บตัว อีกส่วนที่กำลังทำคือ โรงงานกึ่งครัวกลางที่มีมาตรฐานครบทุกอย่าง ผมอยากจะทำให้เป็นแบบ OEM คือเป็นโรงงานผลิตหัวเชื้อน้ำซุป เครื่องในแช่แข็ง ผลิตหมูแดงหมูกรอบส่งขายให้กับร้านค้า อย่างคนขายข้าวต้มกระเพาะหมูหรือขายต้มเลือดหมู ก็ซื้อเครื่องในผมไป ผมจะจัดการทำให้เสร็จเรียบร้อยพร้อมนำไปปรุงได้เลย เป็นการวางแผนต่อยอดธุรกิจไว้”
“แต่ผมก็ไม่รีบร้อนนะครับ ค่อยๆ ทำไปเรื่อยๆ ไม่ใช่เอาแต่หาเงินอย่างเดียวจนไม่มีเวลาใช้ชีวิต ไม่มีเวลาให้ครอบครัว ถ้าคิดแต่จะหาเงินเพียงอย่างเดียวตื่นมาก็ทุกข์แล้ว กลายเป็นทาสเงิน เมื่อก่อนผมใช้เงินไม่คิดเลยนะ เป็นทาสเงินอยู่พักนึง เรียกว่าทำเพื่อเงินอย่างเดียว แต่ชีวิตมันเครียด ตอนนี้ทำให้มีความสุข เราวางระบบให้ดีให้ระบบมันเดินไปตรงไหนมีปัญหาก็เข้าไปแก้ สนุกไปกับมันครับ”
แทบไม่ต้องมีบทสรุปอะไรปิดท้าย เพราะเรื่องราวของฮุยตั้งแต่จุดเริ่มต้นจนถึงปัจจุบันเป็นตัวอย่าง แนวทางให้กับเพื่อนๆ ที่กำลังจะเริ่มต้นเส้นทางนายตัวเอง หรือทำอยู่แล้วแต่ยังติดๆ ขัดๆ จนอาจเกิดอาการท้อ ได้เป็นอย่างดี “สู้” คำๆ นี้มีความหมาย แต่ต้อง “สู้” ให้เป็น กล้าถอยเก็บแรงเพื่อ “สู้” ใหม่ โอกาสสำเร็จมันก็อยู่รอบๆ ตัวเรานี่แหละ…เป็นกำลังใจให้กับเพื่อนๆ ทุกคนครับ